ဗီတာမင် D နှင့်ပတ်သက်၍ သိသင့်သည့် အချက် ၂၀

          နေရောင်ခြည်နဲ့ အရေပြားထိတွေ့တာကြောင့် ဗီတာမင်ဒီကို ခန္ဓာကိုယ်က ထုတ်လုပ်နိုင်မှုအပေါ်မှာ သုတေသီတွေက အများကြီး မျှော်လင့်ထားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဗီတာမင်ဒီဟာ အရိုးသန်မာဖို့၊ ဆီးချိုရောဂါ၊ နှလုံးရောဂါ၊ ကင်ဆာရောဂါနဲ့ စိတ်ကျဝေဒနာတွေကို ကာကွယ်နိုင်သလို ကိုယ်အလေးချိန် ကျဆင်းဖို့ကိုလည်း ကူညီနိုင်တယ်လို့ လေ့လာမှုတွေအရ သိရပါတယ်။ ဗီတာမင်ဒီက အရေပြားနဲ့ နေရောင်ခြည်ထိတွေ့မှုကြောင့် ရရှိနိုင်သလို အစားအစာနဲ့ အားဖြည့်ဆေးကနေလည်း ရရှိနိုင်ပါတယ်။ အောက်ပါတို့ဟာ ဗီတာမင်ဒီနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သိသင့်တဲ့ အချက် ၂၀ ဖြစ်ပါတယ်။

ဗီတာမင်ဒီက အရိုးကျန်းမာရေးကို မြှင့်တင်နိုင်

          နို့စို့ကလေးငယ်မှ အစပြုပြီး အသက်ကြီးတဲ့သူတွေအထိ အရိုးသန်မာဖို့အတွက် ဗီတာမင်ဒီ လိုအပ်ပါတယ်။ သူက ခန္ဓာကိုယ်က အစားအစာထဲမှ ကယ်လ်စီယမ်ကို စုပ်ယူနိုင်ဖို့ ကူညီပါတယ်။ အသက်ကြီးသူတွေက ဗီတာမင်ဒီ နေ့စဉ်မှီဝဲခဲ့ရင် အရိုးကျိုးနိုင်ခြေနဲ့ အရိုးကြွပ်ဆတ်နိုင်ခြေ နည်းပါးပါတယ်။ ကလေးငယ်တွေမှာလည်း သန်မာတဲ့ အရိုးတွေ တည်ဆောက်ဖို့နဲ့ Ricket (ခြေခွင်) ရောဂါမဖြစ်အောင် ကာကွယ်ဖို့ ဗီတာမင်ဒီ လိုအပ်ပါတယ်။

ဗီတာမင်ဒီနှင့် Multiple Sclerosis

          နေရောင်ခြည်၊ ဗီတာမင် ဒီ အဆင့်နဲ့ အာရုံကြောပျက်စီးတဲ့ AutoImmune ရောဂါ (Multiple Sclerosis) ကြားမှာ ဆက်စပ်မှုရှိတယ်လို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက သံသယဖြစ်ခဲ့ကြပါတယ်။ လေ့လာမှုအရ ခန္ဓာကိုယ်အတွင်း ဗီတာမင်ဒီအဆင့် နည်းစေတဲ့ မျိုးရိုးဗီဇ Gene တစ်မျိုးရှိသူတွေက Multiple Sclerosis ဖြစ်နိုင်ခြေ အလွန်မြင့်မားတာကို တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။

ဗီတာမင်ဒီနှင့် စိတ်ကျဝေဒနာ

          ဗီတာမင်ဒီက ဦးနှောက်ကြီးထွားမှုနဲ့ ဦးနှောက်လုပ်ငန်းအတွက် အရေးပါပြီး စိတ်ကျဝေဒနာခံစားရသူတွေမှာ သွေးတွင်းဗီတာမင်ဒီ အဆင့်နည်းနေတတ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဗီတာမင်ဒီ အားဖြည့်ဆေးမှီဝဲတာက စိတ်ကျဝေဒနာ သက်သာနိုင်တယ်ဆိုတာကိုတော့ လေ့လာမှုမှာ မဖော်ပြထားဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။

နေရောင်ခြည်က သင့်အတွက် ဗီတာမင်ဒီ ဘယ်လိုပေးစွမ်းသလဲ

          လူအများစုက ဗီတာမင်ဒီကို နေရောင်ခြည်မှ ရရှိပါတယ်။ နေရောင်ခြည်နဲ့ သင့်အရေပြားတိုက်ရိုက်ထိတွေ့တဲ့အခါမှာ ခန္ဓာကိုယ်က ဗီတာမင်ဒီကို ထုတ်လုပ်ပေးပါတယ်။ အသားဖြူသူတစ်ယောက်အတွက် နေသာတဲ့နေ့မှာ နေပူစာ ၅ - ၁၀ မိနစ်ခန့် လှုံရုံနဲ့ ဗီတာမင်ဒီကို လုံလုံလောက်လောက် ရရှိနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တိမ်ထူတဲ့နေ့တွေနဲ့ နေရောင်ကာလိမ်းဆေး လိမ်းထားတာက ဗီတာမင်ဒီ ထုတ်လုပ်မှုကို အနှောက်အယှက် ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ အသက်ကြီးသူတွေနဲ့ အသားညိုသူတွေက နေရောင်နဲ့ထိတွေ့ရုံနဲ့ ဗီတာမင် ဒီ ကို လုံလောက်စွာ မရရှိနိုင်ပါဘူး။ သူတို့အနေနဲ့ အစားအစာနဲ့ အားဖြည့်ဆေးတွေပါ မှီဝဲဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

ဗီတာမင်ဒီနှင့် ဆီးချိုရောဂါ

          တချို့လေ့လာမှုတွေအရ ခန္ဓာကိုယ်အတွင်း ဗီတာမင် ဒီ အဆင့်နည်းပါးတာကြောင့် အမျိုးအစား (၁) နဲ့ အမျိုးအစား (၂) ဆီးချိုရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ ဆက်စပ်မှုရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဗီတာမင်ဒီ အားဖြည့်ဆေးမှီဝဲတာက ဆီးချိုရောဂါကို ကာကွယ်နိုင်တယ်ဆိုတာကိုတော့ သက်သေမပြနိုင်သေးပါဘူး။ ခန္ဓာကိုယ်အတွင်း အဆီတွေများလွန်းတာက အမျိုးအစား (၂) ဆီးချိုရောဂါနဲ့ ဗီတာမင် ဒီ အဆင့်လျော့နည်းတာတွေ ဖြစ်နိုင်တယ်လို့တော့ ဆိုပါတယ်။

ဗီတာမင်ဒီနှင့် ကိုယ်အလေးချိန်လျှော့ချခြင်း

          လေ့လာမှုအများအပြားအရ အဝလွန်သူတွေမှာ သွေးတွင်း ဗီတာမင်ဒီ အဆင့်နည်းနေကြောင်း သိရပါတယ်။ အဝလွန်တာကြောင့် ဗီတာမင် ဒီ လျော့နည်းသွားတာလား၊ ဗီတာမင် ဒီ လျော့နည်းနေလို့ အဝလွန်တာလား ဆိုတာကိုတော့ သေချာမသိသေးဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လေ့လာမှုကြီးတစ်ခုအရ အဝလွန်သူတွေစားတဲ့ ကယ်လိုရီထိန်းချုပ်တဲ့ အစားအစာထဲမှာ ဗီတာမင်ဒီ ထည့်သွင်းစားသုံးတာက ကိုယ်အလေးချိန်လျှော့ချရာမှာ ပိုမိုလွယ်ကူတယ်လို့ သိရပါတယ်။

နံနက်စာကို ဗီတာမင်ဒီ ပါဝင်အောင် စားပါ။

          နွားနို့၊ ပဲနို့၊ လိမ္မော်ရည်၊ ကွေကာ၊ ပေါင်မုန့်နဲ့ ဒိန်ချဉ်တွေမှာ ဗီတာမင်ဒီ ပါဝင်တဲ့အတွက် မနက်စာအဖြစ်သူတို့ကို စားပေးပါ။

ဗီတာမင်ဒီ အားဖြည့်ဆေး

          ဗီတာမင်ဒီ ပါဝင်မှုမြင့်မားတဲ့ အစာအစားတာက ဗီတာမင်ဒီ ရရှိဖို့ အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းပါ။ ဒါပေမယ့် လိုအပ်ရင်တော့လည်း ဗီတာမင်ဒီ အားဖြည့်ဆေးကို မှီဝဲရပါမယ်။ Multi Vitamin အားဖြည့်ဆေးမှာ ဗီတာမင်ဒီ ၄၀၀ IU ပါဝင်ပါတယ်။

သင်က ဗီတာမင်ဒီ ချို့တဲ့နေပါသလား

          နေရောင်ခြည်ဒါမှမဟုတ် အစားအစာကနေ ဗီတာမင်ဒီအဖြစ် ပြောင်းလဲပေးတဲ့ အပေါ်မှာ ပြဿနာရှိသူတွေအနေနဲ့ ဗီတာမင်ဒီ ချို့တဲ့နိုင်ပါတယ်။ အောက်ပါအချက်တွေက ဗီတာမင်ဒီ ချို့တဲ့နိုင်ခြေမြင့်မားသူတွေပါ။

Ø  အသက် ၅၀ အထက်ကြီးသူ

Ø  အသားညိုသူ

Ø  ကမ္ဘာ့မြောက်ဘက်စွန်းမှာ နေထိုင်သူ

Ø  အဝလွန်သူ၊ အလွန်ဝသူ၊ အစာအိမ်ခွဲစိတ်ထားသူ

Ø  နို့နဲ့ ဓာတ်မတည့်သူ

Ø  အသည်းရောဂါ ဒါမှမဟုတ် အစာခြေစနစ်မှာ ရောဂါရှိသူ

နေရောင်ကာလိမ်းဆေး Sun – screen အသုံးပြုတာကလည်း ဗီတာမင်ဒီ ထုတ်လုပ်မှုကို အနှောက်အယှက်ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း Sunscreen အသုံးမပြုတာကလည်း အရေပြားကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေမြင့်မားပါတယ်။

ဗီတာမင်ဒီ ပါဝင်သော အစားအစာများ

          ကျွန်မတို့စားတဲ့ အစားအများစုမှာ ဗီတာမင်ဒီ မပါဝင်တတ်ပါဘူး။ ဆယ်လ်မွန်၊ ငါးခူ၊ ငါးသလောက်လိုမျိုး ငါးတွေမှာသာ ဗီတာမင်ဒီကို ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်တဲ့ ပမာဏရရှိနိုင်ပါတယ်။ ငါးသေတ္တာနဲ့ တူနာငါးတွေမှာတော့ ဗီတာမင်ဒီပမာဏ အနည်းငယ်သာ ပါဝင်ပါတယ်။ ကြက်ဥအနှစ်၊ အမဲအသည်းနဲ့ နို့နဲ့ ကွေကာတွေမှာလည်း ဗီတာမင်ဒီ အနည်းငယ် ပါဝင်ပါတယ်။

သင်က ဗီတာမင်ဒီ ပမာဏ ဘယ်လောက်လိုအပ်ပါသလဲ

          အသက် ၇၀ အရွယ်အထိကတော့ ဗီတာမင်ဒီ လိုအပ်တဲ့ သတ်မှတ်ပမာဏက တစ်နေ့ကို ၆၀၀ IU ဖြစ်ပါတယ်။ ၇၀ ထက် ကြီးသူတွေကတော့ တစ်နေ့တာ ၈၀၀ IU လောက် လိုအပ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ သွေးတွင်း ဗီတာမင်ဒီပမာဏ အလွန်မြင့်မားတာကလည်း ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်နိုင်တယ်လို့ သုတေသီတွေက ဆိုပါတယ်။ ဗီတာမင်ဒီ တစ်နေ့ကို ၄၀၀၀ IU ထက်ပိုများပြီး ရရှိတာက ကျန်းမာရေးကို ဆိုးရွားစေနိုင်ပါတယ်။

နို့စို့ကလေးငယ်တွေအတွက် ဗီတာမင် ဒီ

          နို့စို့ကလေးတွေကို မိခင်နို့တိုက်တာက အကောင်းဆုံးပါ။ ဒါပေမယ့်လည်း မိခင်နို့မှာ ဗီတာမင်ဒီ များများစားစား မပါဝင်တဲ့အတွက် နို့မဖြတ်ခင်အထိတော့ နို့စို့ကလေးငယ်တွေကို နေ့စဉ် ဗီတာမင်ဒီ ၄၀၀ IU တိုက်ကျွေးသင့်ပါတယ်။ နို့ဘူးလေးဘူးစို့နိုင်မှသာ ဗီတာမင်ဒီ တိုက်ကျွေးတာကို ရပ်တန့်လိုက်ပါ။ ကလေးငယ်တွေကို ဗီတာမင်ဒီ ပမာဏအများကြီး မပေးသင့်ပါဘူး။ ပမာဏများလွန်းခဲ့ရင် ပျို့တာ၊ အန်တာ၊ အစာစားချင်စိတ် လျော့နည်းတာ၊ ရေငတ်တာနဲ့ တခြားလက္ခဏာတွေ ဖြစ်နိုင်တာကြောင့်ပါ။

ဗီတာမင်ဒီ ချို့တဲ့သော လက္ခဏာများ

          သွေးထဲမှာ ဗီတာမင်ဒီ ချို့တဲ့တာက လူအများစုမှာ ဘာလက္ခဏာမှ မပြတတ်ပါဘူး။ အလွန်အမင်း ချို့တဲ့မှသာ အရိုးပျော့တဲ့ဝေဒနာ ခံစားရနိုင်ပါတယ်။ အရိုးနာတာနဲ့ ကြွက်သားအားနည်းတာတွေက အရိုးပျော့တဲ့လက္ခဏာပါ။ ကလေးငယ်တွေမှာ ဗီတာမင်ဒီချို့တဲ့တာကြောင့် ခြေခွင်ရောဂါ (Rickets) နဲ့ ခါးရိုးပြဿနာတွေ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါတယ်။

ဗီတာမင်ဒီ အဆင့်ကို စစ်ဆေးခြင်း

          သင့်ရဲ့ သွေးတွင်းဗီတာမင်ဒီ ပမာဏဘယ်လောက်ရှိလဲဆိုတာကို  စစ်ဆေးဖို့အတွက် 25 hydroxyvitamin D test ကို သွေးဖောက်ပြီး စစ်ဆေးနိုင်ပါတယ်။ 20 nanograms per milliliter ပမာဏရှိတာက အရိုးကျန်းမာရေးနဲ့ တခြားကျန်းမာရေးအတွက် အလွန်ကောင်းမွန်ပါတယ်။ တချို့ဆရာဝန်တွေက ဒီပမာဏထက် ပိုမြင့်တဲ့ 30mg/ml /ရှိရင် ဗီတာမင်ဒီရဲ့ ကျန်းမာရေးကျေးဇူးကို အပြည့်အဝရရှိနိုင်တယ်လို့ မှတ်ချက်ပေးကြပါတယ်။

ဗီတာမင်ဒီနှင့် ကင်ဆာ

          ဗီတာမင်ဒီက ကင်ဆာအတော်များများကို တွန်းလှန်နိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ လေ့လာမှုအသစ်အရ သွေးတွင်းဗီတာမင်ဒီ အဆင့်မြင့်မားသူတွေက အူမကြီးကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေနည်းတယ်လို့ အကြံပေးထားကြပါတယ်။

          ဗီတာမင်ဒီဟာ သားမြတ်နဲ့ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကိုလည်း ကာကွယ်နိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ခိုင်မာတဲ့ သက်သေပြချက်တော့ မပြနိုင်သေးဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။

အရွယ်ရောက်ပြီး ကလေးတို့အတွက် ဗီတာမင်ဒီ

          ကလေးအများစုနဲ့ ဆယ်ကျော်သက်အရွယ်တွေက နို့သောက်တာကနေ ဗီတာမင်ဒီ လုံလုံလောက်လောက် မရရှိနိုင်ပါဘူး။ အားဖြည့်ဆေးကို ၄၀၀ IU မှ ၆၀၀ IU ပမာဏ တိုက်ကျွေးသင့်ပါတယ်။ ဒီပမာဏက ဝါးစားလို့ရတဲ့ ဗီတာမင်အားဖြည့်ဆေးတွေမှာ ပါဝင်တတ်ပါတယ်။

ဗီတာမင်ဒီ ပမာဏဘယ်လောက်က များတယ်လို့ ဆိုနိုင်ပါသလဲ

          တချို့သုတေသီတွေက ကျန်းမာတဲ့လူကြီးတစ်ယောက်အတွက် ဗီတာမင်ဒီ ၆၀၀ IU ထက် ပိုပေးသင့်တယ်လို့ အကြံပေးကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဗီတာမင်ဒီ ပမာဏများလွန်းတာက သွေးတွင်းကယ်လ်စီယမ်ပမာဏပါ မြင့်တက်စေနိုင်တဲ့အတွက် သွေးကြော၊ နှလုံးနဲ့ ကျောက်ကပ်ကို ပျက်စီးစေနိုင်ပါတယ်။ ဗီတာမင်ဒီကို အမြင့်ဆုံးမှီဝဲနိုင်တဲ့ ပမာဏက တစ်နေ့တာအတွက် ၄၀၀၀ IU ထက်မပိုရပါဘူး။

ဗီတာမင်ဒီနှင့် ဓာတ်ပြုနိုင်သော ဆေးဝါးများ

          ဝမ်းနုတ်ဆေး၊ စတီးရွိုက်နဲ့အတက်ပျောက်ဆေးလိုမျိုး တချို့ဆေးတွေက ခန္ဓာကိုယ်မှ ဗီတာမင်ဒီကို စုပ်ယူမှုလျော့နည်းစေနိုင်ပါတယ်။ နှလုံးရောဂါအတွက် Digoxin ဆေးမှီဝဲနေသူတွေမှာ ဗီတာမင်ဒီ ပမာဏရရှိတာ များလွန်းပါက သွေးတွင်း ကယ်လ်စီယမ်ပမာဏတွေ မြင့်တက်လာနိုင်တဲ့အတွက် နှလုံးခုန်နှုန်း စည်းချက်မမှန်တာတွေ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဗီတာမင်ဒီ အားဖြည့်ဆေးကို မမှီဝဲခင်မှာ ဆရာဝန်နဲ့ အရင်တိုင်ပင်ပါ။

ဗီတာမင်ဒီနှင့် နှလုံးရောဂါ

          သွေးတွင်းဗီတာမင်ဒီအဆင့် နည်းသူတွေက နှလုံးတိုက်ခိုက်ခံရတာ၊ လေဖြတ်တာနဲ့ နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ အလွန်မြင့်မားပါတယ်။ ဗီတာမင်ဒီ အဆင့်မြင့်မားလွန်းသူတွေကလည်း သွေးကြောတွေနဲ့ နှလုံးကို ဒုက္ခပေးနိုင်ပါတယ်။

ဗီတာမင်ဒီနှင့် သူငယ်ပြန်ရောဂါ

          အသက်ကြီးသူတွေမှာ သွေးတွင်းဗီတာမင်ဒီ ပမာဏအလွန်လျော့နည်းနေတတ်ပါတယ်။ ဗီတာမင်ဒီချို့တဲ့တဲ့ အသက်ကြီးသူတွေက ဗီတာမင်ဒီ ပုံမှန်ရှိသူတွေထက် မှတ်ဉာဏ်၊ အာရုံစူးစိုက်မှုနဲ့ အကြောင်းပြချက်ပေးနိုင်တဲ့ စစ်ဆေးမှုတွေမှာ အမှတ်အလွန်လျော့နည်းတယ်လို့ သိရပါတယ်။

Credit : ဒေါက်တာ ခင်မိုးမိုး