လေထဲမှ ရောဂါများ

ချောင်းဆိုး/နှာချေလိုက်တဲ့အခါ ပါးစပ်နဲ့နှာခေါင်းထဲက ထွက်လာတဲ့အချွဲမှုန်၊ အချွဲစက်တွေဟာ အနီးအနားက လေထုထဲကို ပျံ့နှံ့ရောက်ရှိသွားပါတယ်။ နှာတစ်ခါချေရင် အချွဲစက်ပေါင်း လေးသောင်းလောက်အထိ လွင့်ထွက်လာနိုင်ပါတယ်။ အဲ့ဒီအချွဲစက်တစ်စက် ချင်းစီမှာပါတဲ့၊ အသက်ရှုလမ်းကြောင်းကနေ ကူးစက်တတ်တဲ့ ရောဂါပိုးမွှားတွေဟာ ပိုင်ရှင်အသစ်ရဲ့ အသက်ရှုလမ်းကြောင်းထဲကို ရှုလိုက်တဲ့လေကနေတစ်ဆင့်ပျော်ပျော်ပါးပါးဝင်ရောက်ပြီး ရောဂါကို ဖြန့်ဖြူ းကြပါတယ်။

* အသက်ရှုလမ်းကြောင်းကနေ ကူးစက်နိုင်တဲ့ရောဂါတွေက ဘာတွေလဲ? *

(၁) တုပ်ကွေးရောဂါ

(၂) တီဘီရောဂါ

(၃) နမိုးနီးယားရောဂါ

(၄) ၀က်သက်ရောဂါ

(၅) ဆားစ်ရောဂါ

(၆) ကြက်ညှာချောင်းဆိုးရောဂါ

(၇) ဆုံဆို့ရောဂါ

(၈) ပါးချိတ်ယောင်ရောဂါ

(၉) ဂျိုက်သိုးရောဂါ

(၁၀) အနာကြီးရောဂါ အစရှိတဲ့ရောဂါတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

* ကိုယ့်ဆီကနေ သူတစ်ပါးဆီကို အသက်ရှုလမ်းကြောင်းကတစ်ဆင့် ရောဂါကူးမသွားအောင် ဘယ်လို သတိထားမလဲ? *

နှာချေမယ်၊ ချောင်းဆိုးမယ်ဆိုရင် လက်ကိုင်ပုဝါ၊ တစ်ရှုးနဲ့ ပါးစပ်ကိုအုပ်ပြီး ချေရ၊ ဆိုးရပါမယ်။ အဲ့ဒါတွေဘာမှမပါဘူးဆိုရင် တံဆောင်ဆစ်ကွေးနဲ့ မျက်နှာကိုအုပ်ပြီး ကိုယ့်ဆီကအချွဲမှုန်တွေ သူတစ်ပါးဆီ မရောက်အောင် ကာကွယ်ရပါမယ်။ လက်ဖဝါးနဲ့ မအုပ်ရပါဘူး။ လက်ဟာ ခန္ဓာကိုယ်တစ်ခုလုံးမှာ အလုပ်အများဆုံး အစိတ်အပိုင်းတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ နှာချေ/ချောင်းဆိုးစဉ်မှာ လက်ဖဝါးနဲ့အုပ်မယ်၊ အဲ့ဒီလက်နဲ့အများသုံးပစ္စည်းတွေကို ကိုင်မိပြီး ကိုင်မိတဲ့နေရာမှာ ရောဂါပိုးတွေကပ်သွားမယ်၊ ကိုယ်ကိုင်ထားတဲ့ ပစ္စည်းတွေကို သူတစ်ပါးကပြန်ကိုင်မယ်၊ သူ့လက်မှာ ရောဂါပိုးတွေကပ်ပါသွားမယ်၊ ပြီးရင် သူ့မျက်နှာကို အမှတ်တမဲ့ကိုင်မိမယ်ဆိုပြီး သံသရာလည်နေရင်တော့ တုပ်ကွေးလိုမျိုး အသက်ရှုလမ်းကြောင်းကနေ ကူးစက်နိုင်တဲ့ရောဂါပိုးဟာ လွယ်လွယ်လေးပြန့်သွားပြီးသူတစ်ပါး ဆီကို ရောဂါဖြန့်ဖြူးမိသလို ဖြစ်နေဦးမှာပါပဲ။

ဒီအပြုအမူလေးဟာ လုပ်ရတာလွယ်ကူလွန်းပေမယ့် ကြီးမားခိုင်ခံ့တဲ့ကာကွယ်မှုလဲ ဖြစ်ပါတယ်။ နှာချေ/ချောင်းဆိုးတာဟာ ရုတ်တရက်ဖြစ်လာတတ်တဲ့ အခြေအနေဖြစ်လို့ ပါးစပ်နဲ့နှာခေါင်းကိုအုပ်ဖို့ မေ့သွားတာ၊ သတိမထားမိတာမျိုး ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကိုယ့်ရဲ့ချစ်ခင်ရင်းနှီးတဲ့သူငယ်ချင်းတွေ၊ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေ၊ တန်ဖိုးထားရတဲ့မိသားစုဝင်တွေကို ကိုယ့်ဆီက ရောဂါမကူးစက်စေချင်ဘူး ဆိုရင်တော့ ဒီအလေ့အထကောင်းကို တဖြည်းဖြည်းလေ့ကျင့်ယူရပါမယ်။ နှာချေ/ချောင်းဆိုးစဉ်မှာ ပါးစပ်ကိုအုပ်တာဟာ ကျန်းမာရေးရှုထောင့်ကကြည့်ရင် ကောင်းမွန်ရုံသာမက နိုင်ငံကြီးသားပီသခြင်း၊ ရည်မွန်ယဉ်ကျေးခြင်းနဲ့ တာဝန်ယူမှုရှိခြင်းစတဲ့ ဂုဏ်ပုဒ်ကောင်းတွေနဲ့လည်း ကိုက်ညီပါတယ်။

* အသက်ရှုလမ်းကြောင်းကနေ ကူးစက်နိုင်တဲ့ရောဂါပိုး သူများဆီက ကိုယ့်ဆီမကူးအောင် ဘယ်လို သတိထားမလဲ? *

အလုပ်ပျက်၊ ကျောင်းပျက်ဖြစ်စေနိုင်တဲ့ တုပ်ကွေးရောဂါအစ၊ ရောဂါဖြစ်ပြီဆိုတာနဲ့ အနည်းဆုံး ဆေးခြောက်လသောက်ရမယ့် တီဘီရောဂါ အလယ်၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေကူးစက်ခံရရင် ရင်သွေးကိုပါ အန္တရာယ်ပေးတဲ့ ဂျိုက်သိုးရောဂါအဆုံး ဘယ်ရောဂါကိုမှ ကူးစက်ခံချင်ကြမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

(၁) ကိုယ်ခံစွမ်းအားစနစ်ကို မြှင့်တင်ပစ်ပါ။

အိပ်ရေးဝဝအိပ်တာ၊ ကိုယ်ကြိုက်တာတွေချည်း ရွေးမစားဘဲ အာဟာရမျှတအောင်စားတာ၊ တစ်နေ့ကို နာရီဝက်နှုန်းနဲ့ တစ်ပတ်မှာ ငါးရက်လောက် ခပ်မြန်မြန်လမ်းလျှောက်ခြင်း၊ စက်ဘီးစီးခြင်းစတဲ့ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပြုတာတွေဟာ ကိုယ်ခံစွမ်းအားစနစ်ကို ကောင်းမွန်စေပြီး ခန္ဓာကိုယ်ထဲကို ၀င်ရောက်လာတဲ့ ရောဂါပိုးတွေ အစွမ်းမပြနိုင်အောင် ခုခံနိုင်စွမ်းတက်လာစေပါတယ်။

(၂) ခဏခဏလက်ဆေးပါ။

ဘတ်စ်ကားလက်ကိုင်တွေ၊ တံခါးလက်ကိုင်ဘုတွေ၊ လှေကားလက်ရန်းတွေလိုမျိုး လူအများကိုင်တွယ်ထိတွေ့နေတဲ့ နေရာတွေမှာ ဘက်တီးရီးယားတွေအများကြီး တွယ်ကပ်နေတတ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီနေရာတွေကိုင်ပြီး အမှုမဲ့အမှတ်မဲ့ မျက်နှာကိုပြန်ကိုင်မိတဲ့အခါ အသက်ရှုလမ်းကြောင်းကနေ ကူးစက်တတ်တဲ့ရောဂါပိုးတွေဟာ လက်ကနေတစ်ဆင့် နှာခေါင်း၊ ပါးစပ်တွေထဲကိုဝင်ရောက်သွားပါတယ်။ ဒါကြောင့် မကြာမကြာ လက်ဆေးပေးရပါမယ်။ လက်တစ်ခါဆေးရင် အနည်းဆုံးစက္ကန့်နှစ်ဆယ်ကြာအောင်ဆေးရပါမယ်။ ရေနဲ့ချည်းမဆေးဘဲ ဆပ်ပြာသုံးပြီး ကျကျနနဆေးရပါမယ်။

(၃) နှာခေါင်းစည်းတပ်ပါ။

သူများကနေကိုယ့်ဆီ မကူးဖို့ရော၊ ကိုယ့်ဆီကရောဂါ သူများဆီမပြန့်အောင်ရော အလုပ်ဖြစ်လှတဲ့ နည်းလမ်းပါ။ တီဘီရောဂါလိုမျိုး ပြင်းထန်လှတဲ့၊ အသက်ရှုလမ်းကြောင်းကနေ ကူးစက်နိုင်တဲ့ ရောဂါခံစားနေရသူတွေဟာ လူထူထပ်တဲ့နေရာကိုသွားရင်နှာခေါင်း စည်းတပ်ခြင်းအားဖြင့် သူတစ်ပါးထံရောဂါမပျံ့နှံ့အောင် ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။

(၄) ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံပါ။

တုပ်ကွေးရောဂါ၊ တီဘီရောဂါ၊ ၀က်သက်ရောဂါ၊ နမိုးနီးယားရောဂါ၊ ကြက်ညှာချောင်းဆိုးရောဂါ၊ ဆုံဆို့ရောဂါ၊ ပါးချိတ်ယောင်ရောဂါ၊ ဂျိုက်သိုးရောဂါတွေအတွက်ကာကွယ်ဆေးတွေ ရှိပါတယ်။

(၅) ပါးစပ်နဲ့နှာခေါင်းကို ကာကွယ်ပါ။

ကိုယ့်အနားမှာ လူတစ်ယောက်နှာချေ / ချောင်းဆိုးတဲ့အခါ အခြားနေရာကိုမြန်မြန်ရှောင်သွားလို့မရတဲ့ အနေအထားမျိုး (ဥပမာ-ဓာတ်လှေခါးထဲ) မှာဆိုရင် မျက်နှာကို အဲ့ဒီလူနဲ့ဆန့်ကျင်ဘက်ကို လွှဲလိုက်ပါ။ လက်ကိုင်ပုဝါ (သို့မဟုတ်) တစ်ရှုးပါလာရင် ပါးစပ်နဲ့နှာခေါင်းကိုအုပ်ထားပါ။ မပါလာရင် မိမိရဲ့ တံတောင်ဆစ်ကွေးနေရာနဲ့ အုပ်ထားပါ။

Healthcare.com.mm

Ref:

DR သုခ