အိပ်မပျော်ခြင်း (Insomina)

အိပ်မပျော်ခြင်း (Insomina)
စအိပ်သည်နှင့် အိပ်မပျော်ခြင်း (မျက်စိကြောင်ခြင်း) ခဏသာအိပ်ပြီး တစ်ညလုံး ပြန်အိပ်
မရခြင်း၊ ပုံမှန်နိုးလိုက်၊ အိပ်လိုက် အဖြစ်မျိုးဖြစ်ခြင်း၊ နံနက်စောစီးစွာ နိုးနေခြင်းတို့ကို Insomnia ဟုခေါ်သည်။ လူကြီးရှစ်နာရီခန့်ဟု အကြမ်းအားဖြင့် ယူထားကြသော်လည်း
အဓိကအားဖြင့် ညအိပ်ချိန်၊ နိုးချိန်မှန်နေရန်သာ လိုအပ်သည်ဟုထင်ပါသည်။ အသက် ၆၀ မတိုင်ခင် ထိုသို့ ရှစ်နာရီခန့် အိပ်ရန်လိုသည်ဟု ယူဆထားကြသော်လည်း အသက် ၆၀
ကျော်ပါက ခြောက်နာရီအိပ်လျှင် လုံလောက်သည်ဟုလည်း ယူဆကြသည်။ အသက်ကြီး
လေလေ၊ အိပ်ချိန်နည်းလာလေ ဖြစ်တတ်ပြီး သက်ကြီးရွယ်အိုအများစုမှာ အိပ်မပျော်သည့် ဝေဒနာခံစားရတတ်ကြသည်။ 

ဖြစ်တတ်သော အကြောင်းရင်းများ
စိတ်သောက ဖိစီးမှု၊ စိုးရိမ်ပူပန်မှုများ၊ အိပ်ရာပြောင်းအိပ်ရမှု (ဥပမာ -ဧည့်သည်အဖြစ် နေရာပြောင်းအိပ်ရမှု)၊ မမျှတသော ပတ်ဝန်းကျင်တွင် အိပ်ရမှု (ဥပမာ - ပူလွန်း၊ အေးလွန်း၊ 
အလင်းရောင်များလွန်း၊ ဆူည့ံလွန်းခြင်း)၊ တင်းကျပ်ပူအိုက်စေသော ဝတ်စားဆင်ယင်မှုများ၊
ဟောက်တတ်သောအဖော်၊ သို့မဟုတ် အအိပ်ကြမ်းသော အဖော်နှင့် အိပ်ရခြင်း၊ အိပ်ရာဝင်ခါနီး ဗိုက်ပြည့်အောင် အဝစားခြင်း၊ မိမိသောက်သောဆေး၏ ဆိုးကျိုးတွင် အိပ်မပျော်မှု များရှိခြင်း၊ (ဥပမာ - ရင်ကျပ်ပျောက်ဆေး တစ်မျိုးဖြစ်သော သီယိုဖိုင်လင်းဆေး) စီးကရက်၊
ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း၊ နေ့အချိန်တွင် ကဖင်းန်ဓာတ်များစွာ ပါဝင်သော ကော်ဖီ၊ လက်ဖက်ရည်၊ ကိုလာ၊ လစ်ပို စသည့် ဖျော်ရည်များ သောက်သုံးခြင်း၊ သောက်နေကျ အိပ်ဆေးတစ်မျိုးမျိုးကို လျော့သောက်ခြင်း၊ သို့မဟုတ် ရပ်ပစ်ခြင်း၊ အိပ်ရာဝင်ခါနီး အားကစားလှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသအချိန် ကွဲပြားသော ဒေသများသို့ ခရီးသွားခြင်း (Defferent Time Zone) ဥပမာ နေ့အချိန်ဖြစ်သော ဟောင်ကောင်မြို့မှ ညအချိန်ရောက်နေသော လန်ဒန်မြို့သို့ 
သွားရောက်ပါက လန်ဒန်ရောက်လျှင် နေ့ချိန်ပင် ဖြစ်သဖြင့် အိပ်စက်မှုကို ထိခိုက်စေသည့် သဘောဖြစ်သည်။

အိပ်ရာမဝင်မီ စာဖတ်ခြင်း၊ အပျင်းပြေ တီဗွီကြည့်ခြင်း၊ ရေနွေးနွေးချိုးခြင်း၊ သာယာသော ဂီတသံ နားထောင်ခြင်းတို့သည် စိတ်ပြေလျော့စေပြီး အိပ်ပျော်စေပါသည်။ အိပ်ရာဝင်ခါနီး သရေစာတစ်ခုခု စားခြင်းသည်လည်း အိပ်ပျော်ခြင်းကို အားပေးပါသည်။ နွားနို့ပူပူ တစ်ခွက်၊ သို့မဟုတ် အသားမှုန့်တစ်ခုခုတွင် သဘာဝ အိပ်ပျော်စေသည့် ပစ္စည်း Natural Sleep Inducer ဖြစ်သော Ltrypotophan ပါဝင်ခြင်းကြောင့် စားသုံးသင့်သည်။ ပုံမှန်ကျန်းမာရေး လှုပ်ရှားခြင်းသည် ပုံမှန်အိပ်ပျော်ခြင်းကို ဖြစ်စေသည်။ သို့သော် အိပ်ရာမဝင်မီ နှစ်နာရီ
အတွင်းတွင်မူ ကာယလှုပ်ရှားမှု မပြုသင့်ပါ။ 

မိမိ၏ အိပ်ရာ၊ အိပ်ခန်းသည် အိပ်ရန်နှင့် မောင်မယ်ဆက်ဆံ ကြည်နူးရန်သာ ဖြစ်စေသင့်
သည်။ အိပ်ရာမဝင်မီ မောင်၊ မယ် စိတ်ဆန္ဒ ပြည့်ဝခြင်းသည်လည်း အိပ်ပျော်စေခြင်းကို အားပေးသည်ဟု သိရသည်။ ထို့ပြင် အိပ်ရာဝင်ခါနီး စိတ်တို၊ စိတ်ညစ်၊ စိတ်ဆင်းရဲစရာများကိုလည်း ရှောင်ရှားရပါမည်။ အိပ်ပျော်စေသော ဆေး၊ စိတ်ငြိမ်ဆေးစသည်တို့သည် လိုအပ်ပါက အိပ်ပျော်ခြင်းကို အားပေးပါသည်။ တတ်ကျွမ်းနားလည်သူများ ညွှန်ကြားမှသာ သုံးစွဲသင့်ပါသည်။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များသည် ပထမကိုယ်ဝန်သုံးလအထိ ထိုသို့သော် ဆေးဝါးများ မသုံးစွဲသင့်ပါ။

Healthcare.com.mm သင့်ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်ပေး
Credit:
ဒေါက်တာမြင့်သန်း (ညောင်လေးပင်)
Health for all magazine, September 2015, Pg. 39