Neuroendocrine tumor(ဦးနှောက်နှင့် စပ်ဆိုင်သော ဟော်မုန်းအကျိတ်)

ဦးနှောက်နှင့် ဟော်မုန်းအကျိတ်ဆိုသည်မှာ ဦးနှောက်ဟော်မုန်း( Neuroendocrine cells)အဖွဲ့အစည်း ဆဲလ်များအတွင်း ပုံမှန်မဟုတ်ဘဲ ပြောင်းလဲကာ အကျိတ်ဖြစ်ခြင်းဖြစ်သည်။ဦးနှောက်ဟော်မုန်းအကျိတ်ဆိုသည်မှာ အဖြစ်ရှားပြီး သော်လည်းခန္ဓာကိုယ်အနှံ့ မည်သည့်နေရာတွင်မဆိုဖြစ်နိုင်သည်။အဖြစ်များသောနေရာများမှာ- အဆုတ်၊ အူအတက်၊ အူသိမ်၊ အူဟောင်းအိမ်၊ နှင့် သရက်ရွက်တို့တွင် အဖြစ်များသည်။အကျိတ်ဟုဆိုရာတွင် Benign ( ရိုး ရိုးကျိတ်) နှင့် Malignant ( ကင်ဆာ ) ကျိတ်ဖြစ်နိုင်သည်။

ဥပမာ-

-Carcinoid tumor

-Islet cell cancer

-Merkel cell carcionoma

-Medullary thyroid carcinoma

-Pheochromocytoma

-Adrenal cancer

-Small cell carcinoma,lung

-Large cell carcinoid tumor,lung

ရောဂါရှာဖွေပုံနှင့် ကုသပုံများမှာ ဖြစ်ပွားသည့် အကျိတ်အမျိုးအစား၊ နေရာပေါ်မူတည်သည့် အပြင် ထိုအကျိတ်မှထုတ်သည့် ဟော်မုန်းအမျိုးအစားပေါ်လည်းမူတည်ပါသည်။

လက္ခဏာများ

အူလမ်းကြောင်းအဖွဲ့အစည်းတွင်ဖြစ်လျှင် ဝမ်းလျှောခြင်း၊ ဝမ်းချုပ်ခြင်း ၊ ဗိုက်အောင့်ခြင်း။

အဆုတ်လမ်းကြောင်းတွင်ဖြစ်လျှင် ရင်ကျပ်ခြင်း၊ ရက်ရှည်ချောင်းဆိုးခြင်း။

အချို့အလုံးအကျိတ်များသည် ဟော်မုန်းများကိုသွေးတွင်းသို့ထွက်စေပြီး ဝမ်းလျှောခြင်း၊ ကြွက်တက်ခြင်း၊ရင်ကျပ်ခြင်း၊သွေးတွင်းအချိုဓာတ်ကျခြင်း၊ သွေးပေါင်ခြင်းပြောင်းလဲခြင်း တို့ဖြစ်ပေါ်ခံစားရနိုင်ပါသည်။ 

ဖြစ်ပွားရသော အကြောင်းရင်းများ

ဖြစ်ပွားရသောအဓိက အကြောင်းရင်းအသေအချာ မရှိသေးပါ။

စစ်ဆေးမှုများ

-သွေးစစ်ခြင်း

-ဆီးစစ်ခြင်း

-အသားစယူ၍ စစ်ဆေးခြင်း

-ဓာတ်မှန်ရိုက်ခြင်း

-ကွန်ပျူတာဓာတ်မှန်ရိုက်ခြင်း

-သံလိုက်ဓာတ်မှန်ရိုက်ခြင်း

-အာထရာဆောင်း/တီဗွီဓာတ်မှန်ရိုက်ခြင်း စသည်တို့ကို လိုအပ်သလိုပြုလုပ်ရမည်။

ကုသခြင်း

ဖြစ်ပွားနေသည့် အကျိတ်နေရာပေါ်မူတည်၍ ကုုသမှုကွာခြားနိုင်သည်။

မူတည်သောအချက်များမှာ-

-အကျိတ်တည်ရှိနေသောနေရာ

-အကျိတ်ရောက်ရှိနေသည့် အဆင့်

-ထိုသူ၏ ကျန်းမာရေးအခံပေါ်တွင် မူတည်သည်။

ကုသနည်းများမှာ

-      အကျိတ်ကို ခွဲစိတ်ထုတ်ခြင်း( surgery )

-      ခွဲစိတ်ရုံသာမက ဓာတ်ရောင်ခြည်ဖြင့်ကုသခြင်း( Radiotherapy)

-      အလုံးအကျိတ်အား သွေးထောက်ပံ့မှုပြတ်တောက်ရန်ပြုလုပ်ခြင်း( Embolisation)

-      ဆေးသွင်းကုသခြင်း ( Chemotherapy )

Dr.hp

Ref; NHSchoices , Mayo clinic

သင်သိလိုသမျှ ကျန်းမာရေးမေးခွန်းများနှင့် ပတ်သက်၍ Healthcare.com.mm ၏ hotline နံပါတ် 7887 သို့ MPT မိုဘိုင်းလ်ဖုန်းဖြင့် ၂၄ နာရီ အချိန်မရွေး  ခေါ်ဆိုပြီး ဆရာဝန်များနှင့် တိုက်ရိုက်ဆွေးနွေးတိုင်ပင်နိုင်ပါပြီရှင်။